Εν μέσω έντονης αντιπαράθεσης, κυρίως ανάμεσα στο Πατριαρχείο Μόσχας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης αρχίζει σήμερα 16 Ιουνίου στο Κολυμπάρι Χανίων η Μεγάλη Σύνοδος των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Παρόμοια συνάντηση είχε πραγματοποιηθεί το 787 στη Νίκαια, (σημερινό Ιζνίκ της Τουρκίας). Αφότου το Πατριαρχείο Μόσχας δεν επέτυχε την αναβολή της Πανορθόδοξης Συνόδου, η διαμάχη πλέον έχει πάρει έντονο πολιτικό χαρακτήρα, λόγω της διαχρονικής βλέψης των Ρώσων να αναλάβουν τα «ηνία» της Ορθοδοξίας και να μεταφερθεί η έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Μόσχα. Ως εκ τούτου ο Πατριάρχης Πασών των Ρωσσιών, Κύριλλος, δεν μετέβη στην Κρήτη, ούτε όμως και εκπρόσωποι των εκκλησιών Σερβίας, Βουλγαρίας, Αντιοχείας και Γεωργίας .Αιτιολογώντας την απόφασή του ο Μητροπολίτης Ιλαρίων είπε ότι «Θα έπρεπε να συμμετάσχουν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες και μόνο τότε οι αποφάσεις της Συνόδου θα ήταν έγκυρες» .
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκτίμησε ότι η μη συμμετοχή στην Σύνοδο του Πατριάρχη Ιλλαρίωνος εντάσσεται σε έναν αγώνα ισχύος από την Μόσχα. «Θα ήθελαν να γίνουν η τρίτη Ρώμη, επειδή έχουν τη δύναμη» αναφέρεταιαπό κύκλους του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Το Πατριαρχείο Μόσχας είχε στείλει τελεσίγραφο υποστηρίζοντας πως η μόνη εφικτή λύση είναι η συνέχιση της προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου «με την εξασφάλιση της ομοφώνου γνώμης όλων των Ορθοδόξων περί της συγκλήσεως αυτής σε μία άλλη χρονική στιγμή».
Στην επιστολή, η εκκλησία της Ρωσίας γνωστοποιεί πως «αποφάσισε «να υποστηρίξει τις προτάσεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών Αντιοχείας, Γεωργίας και Βουλγαρίας περί αναβολής της Πανορθοδόξου Συνόδου και συγκλήσεως αυτής τη χρονική στιγμή, η οποία θα πρέπει να καθορισθεί εν τω περαιτέρω κατόπιν πανορθοδόξου συζητήσεως και με απαραίτητο όρο την εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης των προκαθημένων των όλων κοινώς ανεγνωρισμένων κατά τόπους αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών».
Λίγο πριν από την πρώτη Σύνοδο όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών μετά από 1200 χρόνια ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος κάλεσε την ηγεσία της Εκκλησίας της Ρωσίας σε έκτακτη συνέλευση. Και αποφάσισαν να μην συμμετάσχουν.